Đến với bài thơ hay của Tác giả, nhà thơ – Nguyễn Xuân Tịnh.                 Qua lời bình: Cô giáo Trần Mỹ Nhân

Lâu rồi mới đọc được một bài thơ ấn tượng như bài ĐỢI CHỜ VÔ VỌNG của tác giả Nguyễn Xuân Tịnh. Một bài thơ mà ta vừa đọc nhan đề đã thấy một nỗi buồn như hũ rượu đã được ủ lâu năm mà chưa dùng được, một sự chờ đợi mòn mỏi vô vọng trong cái tuổi xế chiều… chờ đợi không có hồi kết.

Bài thơ thất ngôn có sáu khổ thơ gói gọn trong khoảnh khắc của thời gian và không gian vừa dài, vừa rộng vừa cổ kính xa xưa. Nhưng những lời trần tình trong bài thơ làm cho người đọc cảm nhận được nỗi buồn, nỗi nhớ, nỗi thương da diết ăn sâu vào trong tâm tư của chủ thể trữ tình.

Hai khổ thơ đầu tác giả cất lên tiếng gọi “em ơi…” Để gọi nhân vật trữ tình một cách buồn bã, bất lực.Tiếp sau đó là câu hỏi không lời đáp về sự nhớ thương không định lượng:thương, nhớ, chờ đợi bao nhiêu và bao lâu… mà có ai biết được bao nhiêu và bao lâu?

Dù là từ dùng chỉ lượng hay đo chiều dài của thời gian thì những câu thơ đó mang đến cho người đọc một cảm giác buồn mênh mông, thăm thẳm:
Em ơi…. thương nhớ dài bao nhiêu
Em ơi… chờ đợi lâu bao lâu…

Hình ảnh gió, mây, sóng biển, giọt đắng cà phê trên lưỡi và cả cái đắng lòng nhau làm người đọc cũng thấy chạnh lòng. Có lẽ người thơ đang đợi hoặc đã và đang chờ đợi người em gái trong mộng đã rất lâu, rất lâu?

Em ơi… thương nhớ dài bao nhiêu
Sánh được mây bay mấy buổi chiều
Gió thĩ thầm gì ngoài biển vắng
Mà không nghe rõ được lời yêu.

Em ơi… chờ đợi lâu bao lâu
Sóng biển mấy mươi tuổi bạc đầu
Giọt đắng cà phê trên lưỡi đắng
Thế nào mà đắng cả lòng nhau.

Tiếng sóng biển thĩ thầm hay lời thì thầm mấy mươi năm trước và sau cùng tình yêu tha thiết. Đợi chờ, thương nhớ, yêu thương là vậy nhưng lời yêu vẫn cứ mơ hồ như tiếng gió thĩ thầm ngoài biển vắng! Gió hay lời của mối tình già nua tuyệt vọng tóc trắng bạc như con sóng mấy mươi năm? Hình tượng thơ dù đẹp dù nhẹ nhàng nhưng cảm xúc và tâm trạng trong mỗi dòng thơ còn nặng hơn núi, sâu hơn biển. Có phải chăng khi người ta yêu thương trong vô vọng thì bi thương cũng đến tột cùng?

Hai khổ thơ tiếp theo thời gian chậm lại, dài ra với hình ảnh cô đơn vắng vẻ:

Bao nhiêu thời khắc đã trôi qua
Mấy cặp tình nhân trở lại nhà
Anh vẫn ngồi như si mọc rễ
Đắm chìm ký ức thật là xa.

Chủ thể trữ tình vẫn kiên trì “ngồi một mình trên biển vắng đắm chìm trong kí ức thật là xa”
Có gì xoá nhoà được kí ức đã từng in đậm trong trái tim của một người đã từng yêu thương sâu đậm một ai đó. Chủ thể trữ tình đã hoá thành cây si mọc rễ bám chặt kí ức đã xa.

Rồi:
Từng giờ, từng phút trải niềm đau
Cả buổi dài hơn thế kỷ sầu
Khói thuốc mù trời nhiều đến nổi
Thành mây lớp lớp cuộn theo nhau.

Hình ảnh thơ thì vị quá, đẹp và buồn quá, cũng cô đơn, da diết quá! Khổ thơ chỉ có bốn dòng thôi gọn gàng hai mươi tám chữ nhưng như nhịp thở chầm chập, theo từng nhịp đập của con tim lặng lẽ song hành từng giây từng phút hoà quyện cùng nỗi đau tuyệt vọng. Dù chỉ một buổi thôi nhưng cả thế kỉ sầu đọng lại. Những điếu thuốc liên tiếp, khói cuồn cuộn nhiều thật nhiều:
Khói thuốc mù trời nhiều đến nổi
Thành mây lớp lớp cuộn theo nhau.
Đúng là người buồn thơ cũng muôn nỗi buồn tuôn theo! Một bức tranh rất thật, rất đời!

Hai khổ thơ cuối càng hay càng lạ lẫm cuốn hút người đọc bởi cái lẽ cái hình ảnh gian nhà cổ vốn dĩ là sự tồn tại, sự gắn kết cả đời người thậm chí là đời này sang đời khác vậy mà anh bảo:
Một gian nhà cổ có gì hay
Mà chạm trổ anh cũ thế này

Hình như anh đã ở trong căn nhà đó lâu đến nỗi cái cũ kĩ của căn nhà đã chạm, khắc vào dòng tâm trạng của anh là anh cũng già đi, cũ kĩ như nó…

Nắng cũng xuất hiện ở phía cao và xa, tưởng rằng niềm vui đã đến, tưởng rằng anh có niềm hi vọng từ ngọn nắng hừng trên giàn ngói xếp nhưng không… nắng chỉ gợi lại những nỗi niềm đau đáu lặp lại từ quá khứ lên lõi sang hiện tại mà thôi:
Nắng đã hừng trên gian ngói xếp
Nỗi niềm muôn thuở xưa và nay.

Cuối cùng thì cái kết của tình yêu tuyệt vọng cũng được cuốn lại từ từ như người nghiện từ tốn thưởng thức hương vị của ly cà phê đã cạn, ly trà đã vơi… Có lẽ chủ thể trữ tình đã thẩm thấu được cái sự vô tình bạc bẽo hay cái sự vô nghĩa tuyệt vọng trong tình yêu, sự chờ đợi đã không còn ý nghĩa… Anh ấy (chủ thể trữ tình) quyết định một lần nốc hết những niềm đau rồi chấm dứt tình yêu vô vọng không có hồi kết, không thuộc về mình?

Cà phê đã cạn, trà vơi ly
Tình nghĩa vương mang có được gì
Đau khổ đổ vào trong cốc nước
Một lần nốc hết… dậy mà đi!

Khổ thơ kết đẹp, đẹp bởi vì người thơ, chủ thể trữ tình dám đối diện với sự thật dám thay đổi, dám chấm dứt sự tiếc nuối đeo đẳng để bước sang một ngã rẽ mới của cuộc đời. Khổ thơ cũng đẹp vì nhịp thơ, vần thơ liên tiếp như hành khúc giục giã ta tiến về phía trước với niềm tin và hi vọng!

Dẫu biết tình là dây oan là khúc mắc là đau khổ… không phải lúc nào yêu người cũng được người yêu. Cho nên khi yêu người ta chờ đợi và cố chờ đợi dù biết sự chờ đợi đó là vô vọng nhưng mấy ai can đảm dứt bỏ những thứ mà đã nằm sâu trong tâm khảm để nói rằng ta đã thật sự quên mối tình không đoạn kết?

Có lẽ tôi cảm nhận được một tình cảm rất sâu xa của một người đã rất xưa dành cho tôi nên khi đọc bài thơ anh tôi cảm thấy có một nỗi buồn đan xen đâu đó. Hi vọng người đã từng vô vọng hướng về tôi có thể giống như chủ thể trữ tình trong bài thơ. Ngoái đầu nhìn lại rồi buông bỏ một cách nhẹ nhàng. Hi vọng ngày mai, ngày kia người mở lòng mình để mà bước tiếp đoạn đường còn lại trong niềm vui, hạnh phúc.

Đọc thơ của Nguyễn Xuân Tịnh ít khi tôi cảm nhận được cái hay trong cái sự buồn da buồn diết của anh. Nhưng với tôi bài thơ ĐỢI CHỜ VÔ VỌNG thật sự là bài thơ hay và đẹp!

Ảnh cô giáo Trần Mỹ Nhân

Mời các bạn thưởng thức trọn vẹn bài thơ!

ĐỢI CHỜ VÔ VỌNG

Em ơi… thương nhớ dài bao nhiêu
Sánh được mây bay mấy buổi chiều
Gió thĩ thầm gì ngoài biển vắng
Mà không nghe rõ được lời yêu.

Em ơi… chờ đợi lâu bao lâu
Sóng biển mấy mươi tuổi bạc đầu
Giọt đắng cà phê trên lưỡi đắng
Thế nào mà đắng cả lòng nhau.

Bao nhiêu thời khắc đã trôi qua
Mấy cặp tình nhân trở lại nhà
Anh vẫn ngồi như si mọc rễ
Đắm chìm ký ức thật là xa.

Từng giờ, từng phút trải niềm đau
Cả buổi dài hơn thế kỷ sầu
Khói thuốc mù trời nhiều đến nổi
Thành mây lớp lớp cuộn theo nhau.

Một gian nhà cổ có gì hay
Mà chạm trổ anh cũ thế này
Nắng đã hừng trên gian ngói xếp
Nỗi niềm muôn thuở xưa và nay.

Cà phê đã cạn, trà vơi ly
Tình nghĩa vương mang có được gì
Đau khổ đổ vào trong cốc nước
Một lần nốc hết… dậy mà đi!